Amsterdam, 13 oktober 2022 – De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) ziet in de eerste helft van 2022 dat fraudeurs hun methodes in een steeds sneller tempo afwisselen. Ze spelen daarbij onder andere in op de actualiteit om mensen geld afhandig te maken. Zoals momenteel het misbruiken van de energiecrisis, en bijvoorbeeld ook de ‘antibacteriële pas’ tijdens de coronapandemie. Hoewel fraudeurs steeds wisselen van tactiek, zijn er terugkerende manipulatiepatronen te herkennen. De Nederlandse banken komen daarom met een training die mensen alert maakt op deze patronen, zoals de vriendelijke toon waarmee fraudeurs binnenkomen. Zo wordt het makkelijker om fraude te herkennen en te voorkomen.
Uit de in september gepubliceerde Veiligheidsmonitor van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het ministerie van Justitie en Veiligheid, blijkt dat Nederlanders in 2021 naar eigen zeggen in totaal 2,5 miljard euro schade hebben geleden door criminaliteit. Online oplichting, zoals helpdeskfraude, vriend-in-nood-fraude en valse facturen, zorgde vorig jaar volgens het CBS voor 261 miljoen euro aan schade, verdeeld over 97.000 slachtoffers. Van helpdeskfraude werd in de eerste helft van dit jaar voor 35 miljoen euro aan schade gemeld bij de banken. Online fraude blijft dus een hardnekkig maatschappelijk probleem.
Oplichters spelen daarbij in op de actualiteit, maken misbruik van opgebouwd vertrouwen en creëren urgentie met tijdsdruk, zo constateert de NVB. Dit zijn manipulatiepatronen die je kunt leren herkennen. Zo is de boodschap van een oplichter vaak dwingend van aard. Fraudeurs doen zich bijvoorbeeld voor als bankmedewerkers die bellen of aan de deur staan om te waarschuwen voor een verdachte activiteit op een bankrekening. De oplichters stellen vervolgens voor om geld tijdelijk over te maken naar een andere, zogenaamd veilige kluisrekening. Of ze vragen om een programma te installeren, waardoor ze op afstand mee kunnen kijken op de pc van het beoogde slachtoffer. Zo kunnen ze geld overmaken. Een andere veelgebruikte strategie verleidt mensen met persoonlijke berichten, bijvoorbeeld via WhatsApp, om geld over te maken naar het valse bankrekeningnummer van een vriend of familielid in nood. En dat blijkt effect te hebben.
Fraude kan iedereen overkomen. De oplichters maken gebruik van eigenschappen die we als mens allemaal hebben, en werken in op het vertrouwen dat mensen van nature hebben. Het is daarom belangrijk om beter en snel te kunnen herkennen wanneer er sprake kan zijn van fraude. Kennis over fraude is daarin essentieel.Hoogleraar Cyber Security Marianne Junger (Universiteit Twente)
Omdat de fraudevormen van oplichters steeds sneller van tactiek veranderen, is het voor iedereen belangrijk om de werkwijze van fraudeurs en hun trucs te gaan herkennen. De NVB introduceert daarom een training: Frauderen, zo werkt het! Daarin leren mensen in verschillende lessen fraude herkennen en wat te doen om het te voorkomen. Meer informatie is te vinden op zowerktfraude.nl.
De Nederlandse Vereniging van Banken behartigt de gemeenschappelijke belangen van de bankensector. Banken zijn van belang voor iedereen. We zijn de verbindende schakel tussen de bankensector, politiek en stakeholders. Samen met deze partijen werken we proactief aan: een dienstbare, stabiele en competitieve bankensector.
Helpdeskfraude: Bij deze vorm van criminaliteit doet iemand zich bijvoorbeeld voor als een medewerker van een bank, de Belastingdienst of het Centraal justitieel Incassobureau (CBIJ). Het slachtoffer wordt onder druk gezet om snel een bedrag over te maken, bijvoorbeeld om een boete of fraude te voorkomen. In werkelijkheid wordt het geld overgeboekt naar een rekening van de fraudeur.
Oplichters doen zich via tekstberichten (vaak via WhatsApp) voor als een goede bekende die aan u vraagt om iets te betalen of geld aan hem of haar te lenen. Niet gesproken? Niet betalen! Vraagt een zoon, dochter of andere dierbare via een tekstbericht om iets te betalen of over te boeken, doe dat dan uitsluitend nadat je hem of haar persoonlijk mondeling hebt gesproken én herkend.
Over Nederlandse Vereniging van Banken
De Nederlandse Vereniging van Banken behartigt de gemeenschappelijke belangen van de bankensector. Banken zijn van belang voor iedereen. We zijn de verbindende schakel tussen de bankensector, politiek en stakeholders. Samen met deze partijen werken we proactief aan: een dienstbare, stabiele en competitieve bankensector.